COLUMN|Het Sociaal en Cultureel Planbureau legde deze week een bom onder het ‘maatschappelijk ongenoegen’ in Nederland. Het valt allemaal reuze mee, concludeert het SCP. Als de boze burger – ook wel de gewone Nederlander genoemd – niet bestaat, wat hebben we al die tijd dan met elkaar zitten doen?
Premier Rutte sprak begin dit jaar al over ‘mensen die gewone Nederlanders uitmaken voor racisten’. Buma kwam met hetzelfde retorisch trucje. Vorige maand deed Wilders zelfs aangifte tegen Rutte die ‘de gewone Nederlander’ zou discrimineren
De politieke strijd om de gunst van de gewone Nederlander was nooit authentiek en eerlijk, maar manipulatief. Het volk kreeg eindeloos te horen: ‘De gewone Nederlander is hardwerkend en laat zich niet wegzetten als boos. Wij zijn er voor u.’ Dát spreekt mensen wel aan, dacht men daar in Den Haag, want wie wil er nou lui en ordinair zijn.
De partijen, de VVD voorop, deden er vervolgens alles aan om niet elitair gevonden te worden door die gewone Nederlanders. Vooralsnog lijkt alleen Baudet echt te begrijpen dat je je (juist) niet volks hoeft voor te doen om namens dat volk te spreken.
Nu start Jesse – Trudeau – Klaver weer een kantinetour om de ‘gewone mensen’ te vinden. Leraren, agenten, buschauffeurs. (Doe Fred Teeven de groeten). ‘Populisten versla je niet door populisten te imiteren’, schreef Klaver deze week op zijn Facebook-pagina. Maar hij grijpt wel gretig de getoetste ’tevredenheid’ in Nederland aan om precies dát te doen.
Wie vertelt hem bovendien dat het weinig zin heeft om met ‘gewone’ mensen te gaan praten als hij (op Facebook) insinueert dat die burgers niet voor zichzelf kunnen denken en dat hun (stem)gedrag volledig wordt bepaald door populistisch beleid. Volgens mij werkt populisme ook en zelfs vooral andersom.
Enfin. De politieke elite is dus niet in staat om het denken in groepen te overstijgen.
Zullen wij, het volk, voortaan ‘gewoon’ onszélf typeren? Ik begin wel. Ik ben Fidan Ekiz, dochter van Turkse migranten, Rotterdammer, moeder en journalist. ‘Hallo, Fidan!’